چرک‌نویس

با نگاهی کوتاه و گذرا به کتاب فارسی پایه نهم می‌توان مسائل مهم و زیادی را برداشت کرد. پایه نهم، مقطع انتهایی یک دانش آموز در متوسطه اول و راه انتقال او به متوسطه دوم است، جایی که باید آموخته های ادبی او تا حدود زیادی تثبیت و تایید شوند تا دانش آموز در ورود به متوسطه دوم بتواند بسیار مهارتی‌ و کاربردی‌تر به ادبیات بپردازد؛ راه مطالعاتی خویش را در زندگی شخصی خود انتخاب کند، و بتواند به شناختی درست و هرچند محدود از زبان و ادبیات کشور خود و اهمیت نگاه‌داری آن برسد.شاید در تالیف کتب درسی ادبیات فارسی اگر گامی به عقب برداریم و دست از تحلیل های جزء به جزء آن بکشیم، نگاهی درست‌تر پیدا کنیم. این کتاب ها، جدای نیاز به تحلیل های فنی، به تحلیل هایی اجتماعی و روانشناختی نیاز دارند. تالیف کتب، باید با نگاهی دقیق به رشد دانش آموز صورت بگیرند و در این هیچ شکی نیست؛ اما باید توجه داشت که نوجوان امروز، به آگاهی های مدام و روزافزونی دست پیدا کرده. از فضایی با منابع نامحدود دانش، اینترنت، برخوردار شده و به لطف بحث های خانوادگی، محیط های دوستان و همکلاسی ها، چه در مدرسه و چه در محیط های خارج از آن به کشفی از مسائل جدید رسیده. بنابراین از نوجوان امروز نمی‌توان انتظار داشت شبیه نوجوانان نسل قبل عمل کند. نگارنده به علوم روانشناختی احاطه‌ی کامل ندارد، اما این بارز و مشهود است که رشد اجتماعی در نسل های کنونی بسیار پیشرفت کرده. جای بحث نیست که آسیب ها و فواید این رشد، چه هستند اما فرزند امروز، در مدرسه‌ی امروز تحصیل می‌کند.و پرسشی قابل تأمل مطرح می‌شود که: آیا مدرسه و کتاب درسی، نباید مطابق با رشد نوجوان امروزی باشد؟ و مطلبی که نگارنده بر روی آن تاکید دارد: آیا کتاب زبان و ادبیات فارسی که نزدی چرک‌نویس...ادامه مطلب

اولین نویسه از سری نویسه‌های مربوط به کتب نگارش مطلب را با همین جمله شروع می‌کنم که: کتاب نگارش، نه فقط در یک پایه، بلکه به صورت کلی نیاز به بازبینی هایی مجدد دارد. در ادامه‌ی این نویسه، به این جمله و علل آن خواهم پرداخت.به طور اساسی در یک کلاس، دو نیروی محرکه‌ی اصلی ایفای نقش می‌کنند تا آموزش و فرایند آن شکل بگیرد و بالغ شود و مستمر ادامه پیدا کند. یکی از آنها معلم است، و دیگری دانش آموز. اما نیروی محرکه و عنصر اصلی دیگری هم هست، عنصری ثابت بین همه‌ی دانش آموزان و همه‌ی معلم ها. دو نیروی محرکه‌ی اصلی ما، معلم و دانش آموز، از شهر به شهر و از مدرسه به مدرسه‌ای دیگر متفاوت‌اند. هر معلم نگرش و بینش مخصوص خود را در تدریس دارد و ذهنیت او از تجربیات و سطوح مختلفی از دانش در موضوعات گوناگون بهره‌ می‌گیرد، اما کتاب درسی، برای هر دانش آموز و معلمی یکی است و به همین سبب، اهمیت آن جلوه‌ای دیگر پیدا می‌کند.کتاب نگارش در دوره‌ی متوسطه، ادامه‌ی کتاب های "بنویسیم" هستند که در ابتدایی دانش آموز با آنها آشنا می‌شود. نوشتن، عنصری تاثیرگذار است، عمل است، تئوری نیست. کتاب نگارش هم بنابر همین باور، تمام تلاشش را می‌کند تا محصولی ارائه دهد که عملی و کاربردی باشد اما آیا این تلاش در حقیقت به جایی می‌رسد؟می‌توان با خشنودی گفت که کتاب نگارش تاکید ویژه‌ای بر روی ادبیات جهان و ادبیات معاصر ایران دارد و از متون مختلفی بهره می‌گیرد تا این نگرش را تثبیت کند. نقش معلم در پرورش این نگرش و درست پیش بردن آن است که سرنوشت کتاب را تعیین می‌کند. دوم آنکه، تلاش برای نگاه‌داری از زبان معیار تلاشی است شایسته و قابل احترام. تلاشی که در کتاب نگارش بارز است، هرچند که باید این تلاش با تمرینات بیشتر و تخصصی‌تری چرک‌نویس...ادامه مطلب

سبک شیوای بیهقی، درست مثل موسیقی متن است. کاری با آدم می‌کند که موسیقی متن یک فیلم، چنان که شخصیت ها در میانه داستان وارد و خارج می‌شوند و بیهقی آنها را پردازش می‌کند، از یاد نمی‌برد که استادانه عباراتی در میان متن جای دهد و فکر آدمی را میخکوب کند برای خواندن ادامه. سیمین جمعه شانزدهم دی ۱۴۰۱  |  16:20 چرک‌نویس...ادامه مطلب